MỤC LỤC
Trong hơn bốn trăm năm, con người đã bảo tồn thực vật, động vật để nghiên cứu bằng cách ép và làm khô chúng. Một bộ sưu tập các mẫu vật khô như vậy được gọi là phòng tiêu bản. Những mẫu vật đã được làm khô kỹ lưỡng và nguyên vẹn, đồng thời được bảo vệ khỏi độ ẩm và côn trùng, về cơ bản sẽ vẫn còn được bảo tồn mãi mãi.
NGUYÊN NHÂN LÀM CHO TIÊU BẢN, HOA KHÔ BỊ HƯ HỎNG:
Suốt thời gian dài kinh doanh hoa khô, cũng như sưu tập các mẫu tiêu bản, khách hàng thường phàn nàn nhất là những câu đại loại như chị ơi hoa mau xuống màu quá, tiêu bản bắt đầu có dấu hiệu bị mốc, cành lá bị rụng nhiều, đổ mồ hôi,… Một số hiện tượng phổ biến:
- Tiêu bản lâu ngày bị bám bụi khiến cho màu mẫu vật không còn tươi tắn và đẹp như ban đầu.
- Tiêu bản bị ẩm mốc khiến cho mẫu vật của bạn kém phần lung linh do độ ẩm của môi trường xung quanh nơi bạn trưng bày.
- Tiêu bản bị đỗ mồ hôi, chảy nước do độ ẩm trong không khí quá cao và phòng không thoáng khí.
- Tiêu bản bị nhạt màu do bị ảnh hưởng bởi gió bụi, ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp thường xuyên.
- Tiêu bản động vật bị rụng các bộ phận chân, cánh,…
BẢO QUẢN TIÊU BẢN
Các điều kiện tốt nhất để bảo quản tiêu bản bao gồm:
- Nhiệt độ thấp (từ 20-35ºC), độ ẩm thấp. Môi trường ẩm ướt, ít ánh sáng là một môi trường lí tưởng cho rất nhiều vi khuẩn, nấm mốc phát triển mạnh.
- Ánh sáng yếu và không thường xuyên tiếp xúc với mẫu vật. Tránh để tiêu bản ở ngoài trời trong một thời gian dài. Thời gian lý tưởng trưng bày tiêu bản ngoài trời là từ 5 – 7 ngày. Khi mang mẫu đã đặt ngoài trời vào trong nhà thì phải khô, không ẩm ướt và tích nước.
- Di chuyển vị trí đặt iêu bản khi thấy có hiện tượng bị mốc. Khi thấy cánh hoa, các bộ phận động vật bị mốc hãy di chuyển vị trí đặt mẫu, lấy khăn mềm nhẹ nhàng lau sạch bề mặt (nếu có) hoặc bỏ mẫu đó tránh để nấm mốc phát triển lan rộng.
- Gián và một số loài bọ nhất định sẽ phá hủy các mẫu thực vật. Bạn có thể giết côn trùng trong các mẫu thực vật khô bằng cách đông lạnh chúng trong ba hoặc bốn ngày, và giữ chúng không bị sâu bệnh trong túi nhựa buộc chặt. Có nhiều cách khác nhau để đạt được những điều kiện này. Trong một phòng thảo mộc, cây được cất giữ trong các thư mục trong tủ kín. Bất kỳ mẫu thực vật khô nào đều được đông lạnh trước khi vào phòng thảo mộc, và không gian được xử lý định kỳ bằng bình xịt pyrethrin (một loại thuốc trừ sâu hữu cơ làm từ hoa cúc).
- Mẫu cây khô dễ bị mốc, muốn tránh mốc, mọt, cần đựng mẫu cây trong hòm kín, khô, bên dưới có để vôi, silicagen … trước khi đính mẫu cây trên giấy, ta có thể nhúng mẫu cây khô vào dung dịch cồn thủy ngân (3 gam clorua thủy ngân trong 1 lít cồn 90 độ) hoặc dung dịch phèn chua (phèn chua; 30 g, kali nitrat: 5 g, nước nóng: 300 ml). Ngâm mẫu cây trong vài phút lấy ra lại ép và phơi sấy như trước. Đợi khi mẫu cây hoàn toàn khô mới khấu, nếu không có điều kiện tẩm thuốc, phải bảo đảm mẫu cây hoàn toàn khô kiệt.
TIÊU BẢN GIỮ ĐƯỢC TRONG BAO LÂU
Về cơ bản, các mẫu tiêu bản sẽ tồn tại hàng trăm năm nếu được chăm sóc đúng cách, nhưng chỉ khi được bảo vệ khỏi các “tác nhân phá hủy” như nấm mốc, ánh sáng và côn trùng. Chúng nên được bảo quản trong hộp hoặc tủ kín. Không cần sử dụng thuốc trừ sâu nếu không có côn trùng nào có thể xâm nhập vào không gian này.
Thời gian sẽ tùy thuộc vào đặc tính từng loại tiêu bản, cách thức bảo quản (sấy khô, trong lọ cồn,…) cũng như điều kiện môi trường bảo quản tiêu bản.
MỐT SỐ CÁCH KHẮC PHỤC LỖI MẪU THỰC VẬT
“Cách này áp dụng đối với hoa Lavender làm tiêu bản, khung tranh, túi thơm. Đặc tính của loài hoa này là thời gian để khô được lâu, vẫn giữ được màu sắc tím tự nhiên, hương thơm thoang thoảng.”
- Hoa bị bám bụi cũ để khắc phục tình trạng này tốt nhất bạn nên trưng hoa (khung tranh tiêu bản) ở nơi ít bụi, chừng 1 tuần bạn dung máy sấy ở chế độ mát rồi sấy xung quanh hoa để bụi bay đi không còn bám trên bề mặt hoa lâu ngày sẽ làm hoa cũ.
- Có thể bạn đã quen với mùi thơm của hoa trong phòng. Nên có cảm giác không còn mùi nữa. Đi ra ngoài một thời gian, lúc về phòng sẽ cảm nhận lại được mùi thơm của hoa tỏa ra. Hoặc gói hoa lại vào giấy kín khoảng 2 ngày rồi mở ra lại.
- Phòng quá lớn. Mùi hoa khi tỏa vào không gian rộng sẽ có cảm giác mùi nhẹ hơn và bớt dần.Với túi thơm, bóp nhẹ vào túi sẽ làm nụ hoa bên trong ra mùi trở lại. Tất nhiên, túi thơm lavender cũng không được để nơi ẩm ướt và nắng nhiều để tránh hư hỏng.
- Tiêu bản hoa khô bị nhạt màu do ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp, hoặc nhiệt độ phòng nơi chưng hoa cao, bạn nên chuyển mẫu hoa đến nơi khác ngay nơi có không khí mát mẻ, thoáng khí, bạn có thể gói hoa vào giấy báo đặt hoa khô vào tủ lạnh ngăn mát trong vòng 24h sau đó mang hoa ra chổ thoáng gió , bạn cũng không nên đặt hoa ngay cửa sổ hoặc cửa ra vào tránh tiếp xúc trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời.
- Hoa khô bị đổ mồ hôi do độ ẩm cao và phòng không thoáng khí. Bạn nên mang hoa ra chỗ thoáng khí hơn, hãy mang những hoa bị đỗ mồ hôi để ngay quạt gió hoặc nơi thoáng khí có gió và nắng nhẹ.
Blog tieuban.com mong rằng với nhũng chia sẻ trên bạn sẽ áp dụng để bảo quản tiêu bản được tốt nhất có thể. Chăm sóc tiêu bản rất dễ, nó không tốn thời gian và mất công chăm sóc nhưng người chăm cần phải quan sát để phát hiện nhanh chóng những sự biến đổi của mẫu vật. Chúc bạn thành công trong việc giữ mẫu vật bền đẹp theo thời gian.