MỤC LỤC
Có rất nhiều cách để ép hoa lá cây khô để sưu tầm mẫu ép thực vật tiêu bản hoặc lưu giữ lại những kỷ niệm. Trong nội dung bài viết này, Tiêu Bản sẽ hướng dẫn cách làm đơn giản nhất đồng thời bảo quản được rất lâu, phù hợp với khả năng của những bạn học sinh lớp 6 môn Sinh học.
CHUẨN BỊ LÀM MẪU ÉP THỰC VẬT
- Cặp để ép cây
- Kéo cắt cây (dao sắc)
- Bìa cứng, giấy (báo cũ) giấy đính mẫu, nhãn ghi các thông tin cho mẫu
- Lá một số loại cây
- Vật nặng để ép, bàn là, giấy thấm, giấy bóng
CÁC BƯỚC THỰC HÀNH TIÊU BẢN
Bước 1: Lấy mẫu lá cây ngoài thiên nhiên, trong vườn nhà,…
- Chọn những lá có hình dáng điển hình, đẹp, cân đối (Loại lá bánh tẻ, không non quá. Đối với thân gỗ chọn cành vừa phải, có đủ hoa, quả, lá không bị sâu bệnh không rách, đối với cây nhỏ như dương xỉ, cỏ dại.thì đào cả rễ, rũ sạch đất) đặt vào giữa 2 tờ giây rồi đặt vào cặp ép.
- Lần lượt đối với các mẫu tương tự xếp lần lượt vào cặp ép (lưu ý là cây phải nhỏ hơn tấm đệm) Đặt mẫu cây ngay ngắn lên nửa tờ giấy báo đã gấp đôi, gấp tờ báo lại. Xếp các mẫu vật vào trong cặp ép cây ( cặp ép cây làm bằng những thanh gỗ hoặc tre, nứa ghép lại thành một khung mắt cáo 30 =>40 cm ghép hai thanh lại bằng dây thép hoặc đinh nhỏ).
2. Dùng dây vải buộc chặt kẹp ép cây. Nén kẹp dưới vật nặng rồi đem phơi nắng hoặc sây cho tới khô. Hàng ngày thay giấy báo, sau một, hai ngày không phải nén kẹp bằng vật nặng. - Sau khi mẫu cây đã khô lấy mẫu vật đặt lên tờ bìa trắng, dùng chỉ hoặc băng dính đính chặt mẫu vật vào tờ bìa, dán nhãn một góc.
- Mỗi lá dán 1 nhãn có ghi các thông tin: Nơi lấy, ngày tháng, tên địa phương, người lấy,…) Nhãn ghi tên cây bằng giấy bìa (5cm x 8cm) buộc chỉ mỗi đầu ghi sẵn (theo mẫu)
| Tên cây | :……………………………. |
| Địa điểm lấy mẫu | :……………………………. |
| Môi trường | :……………………………. |
| Ngày lấy mẫu | :……………………………. |
| Người lấy mẫu | :……………………………. |
Bước 2: Đặt cặp ép lên mặt phẳng
Bên trên đặt miếng ván cứng, đặt vật nặng lên trên để ép cho phẳng và thoát bớt nước (Nếu cặp có đai vít thì ép lại và vặn các đai cho đều)
Sau một vài giờ thay giấy lót một lần, sau mỗi lần thay giấy lót thì cũng tăng lực ép, khi nào lá hết nước thì đem phơi hay sấy cả cặp (tránh sánh sáng trực tiếp hay sấy nhiệt quá cao làm hỏng mẫu ép)
Bước 3: Trình bày mẫu tiêu bản
Lấy mẫu đã khô ra dính lên tờ giấy cứng hay bìa cứng, trình bày cho cân đốiGắn nhãn vào góc dưới mẫu, dùng tờ giấy đặt lên mẫu và dù bàn là là phẳng ở nhiệt độ vừa phải là được.
Bước 4: Ép plastic
Đem mẫu ép plastics như ép ảnh (qua các hiệu ảnh nhờ họ ép giúp) để bảo quản và sử dụng.
* Cách ép nóng: Mẫu vật sau khi chọn ta đặt lên tập giấy cũ, dùng bàn là nóng là nhẹ nhàng cho lá khô, phẳng, với cách này lá giữ được màu tự nhiên và đẹp.
* Trên đây là cách làm mẫu tiêu bản bản thực vật đơn giản nhất. Các bạn học sinh lớp 6 có thể dễ dàng thực hiện dưới sự hướng dẫn của thầy cô giáo với những nguyên liệu dễ kiếm, các bước thực hiện đơn giản mà lại mang lại hiệu quả cao trong công tác dạy và học.